🫘 ไตวายเฉียบพลัน และ ไตวายเรื้อรัง 🫘

โรคไตในสัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะในสุนัขและแมว เป็นหนึ่งในโรคที่พบบ่อย และมีผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของสัตว์เลี้ยงอย่างมาก ซึ่งโรคไตนี้สามารถแบ่งออกได้เป็นสองประเภทหลัก ได้แก่ ไตวายเฉียบพลัน และ ไตวายเรื้อรัง

ทั้งสองภาวะมีความแตกต่างกันอย่างชัดเจนในเรื่องของสาเหตุ การดำเนินโรค อาการ และแนวทางการรักษา หากเจ้าของสามารถเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้ได้ จะช่วยให้สามารถดูแลสัตว์เลี้ยงได้อย่างเหมาะสมและทันท่วงที

ความแตกต่างระหว่างไตวายเฉียบพลัน และไตวายเรื้อรังในสัตว์เลี้ยง

1. ลักษณะการเกิดโรค

• ไตวายเฉียบพลัน : เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ภายในไม่กี่ชั่วโมงถึงไม่กี่วัน โดยที่ไตไม่สามารถทำหน้าที่กรองของเสียออกจากเลือดได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งหากได้รับการรักษาทันท่วงที ไตอาจสามารถฟื้นตัวกลับมาใกล้เคียงกับปกติได้

• ไตวายเรื้อรัง : เป็นกระบวนการเสื่อมสภาพของไตที่เกิดขึ้นช้าๆ อย่างต่อเนื่อง อาจใช้เวลาหลายเดือนหรือหลายปี ไตจะสูญเสียความสามารถในการทำงานไปเรื่อยๆ และโดยทั่วไปไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้

2. สาเหตุของโรค

• ไตวายเฉียบพลัน : มักเกิดจากการขาดน้ำอย่างรุนแรง หรือช็อกพิษจากสารเคมี เช่น ยาฆ่าแมลง ยาพาราเซตามอล หรือยาบางชนิด

การติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะหรือกระแสเลือด การอุดตันของทางเดินปัสสาวะ เช่น นิ่ว ภาวะบาดเจ็บที่เกี่ยวข้องกับไต

• ไตวายเรื้อรัง : มักเกิดจากความชรา โดยเฉพาะในแมวสูงวัย

โรคทางพันธุกรรมในสุนัขหรือแมวบางสายพันธุ์ เช่น ซามอยด์, แมวเปอร์เซีย

การติดเชื้อเรื้อรังที่กระเพาะปัสสาวะหรือไต : โรคนิ่วในไตเรื้อรัง หรือภาวะความดันโลหิตสูง

3. อาการที่พบ

• อาการของไตวายเฉียบพลัน : ซึม อ่อนแรง เบื่ออาหาร อาเจียน ท้องเสีย ปัสสาวะลดลงหรือไม่มีเลย มีภาวะขาดน้ำ ในบางรายอาจมีไข้

• อาการของไตวายเรื้อรัง : น้ำหนักลด ดื่มน้ำมากและปัสสาวะมากผิดปกติ ขนหยาบ ไม่เงางาม กลิ่นปากเหม็นคล้ายยูเรีย เบื่ออาหาร ซึม อ่อนแรง โลหิตจางในระยะท้ายของโรค

การวินิจฉัยโรคไตในสัตว์เลี้ยง : สัตวแพทย์จะทำการตรวจเลือดและปัสสาวะเพื่อวัดระดับของเสียในร่างกาย เช่น ครีอะตินีน (Creatinine), ยูเรีย (BUN) รวมถึงค่าฟอสฟอรัส และอิเล็กโทรไลต์ต่างๆ เพื่อประเมินการทำงานของไต อาจมีการตรวจด้วยอัลตราซาวด์ หรือเอ็กซเรย์ร่วมด้วยเพื่อหาสาเหตุของโรค เช่น นิ่ว หรือความผิดปกติทางโครงสร้างของไต

แนวทางการรักษา : การรักษาไตวายเฉียบพลัน หากสามารถวินิจฉัยและรักษาได้ตั้งแต่เนิ่นๆ มีโอกาสสูงที่สัตว์เลี้ยงจะฟื้นตัว โดยแนวทางการรักษา ได้แก่

• ให้สารน้ำทางหลอดเลือดเพื่อคืนสมดุลของร่างกาย

• ยาขับปัสสาวะ (ในกรณีที่ปัสสาวะน้อย)

• ยาปฏิชีวนะ (หากมีการติดเชื้อ)

• ดูแลสมดุลอิเล็กโทรไลต์และกรด-ด่าง ในบางกรณีอาจต้องล้างไต (dialysis)

การรักษาไตวายเรื้อรัง : เนื่องจากไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ การดูแลจะเน้นไปที่การชะลอความเสื่อมของไตและประคองอาการ โดยอาจประกอบด้วย

• ควบคุมอาหาร ด้วยอาหารสูตรเฉพาะสำหรับโรคไตที่มีโปรตีนต่ำ ฟอสฟอรัสต่ำ และโซเดียมต่ำ เช่น Hill's Prescription Diet k/d, Royal Canin Renal

• ให้สารน้ำใต้ผิวหนังที่บ้าน เพื่อลดภาวะขาดน้ำ

• ยาควบคุมความดันโลหิต

• ยาควบคุมระดับฟอสฟอรัสในเลือด

• ยารักษาอาการโลหิตจาง เช่น อีริโธรโปอิติน

• การติดตามค่าต่างๆ อย่างสม่ำเสมอ เช่น ทุก 3 เดือน

การดูแลสัตว์เลี้ยงที่มีโรคไต :

• เจ้าของควรสังเกตพฤติกรรมสัตว์เลี้ยงอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะพฤติกรรมการกินน้ำ ปัสสาวะ น้ำหนักตัว และระดับพลังงาน หากมีอาการผิดปกติควรพาไปพบสัตวแพทย์ทันที

การวางแผนอาหาร : การให้ยาอย่างต่อเนื่อง และการติดตามสุขภาพ เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการยืดอายุของสัตว์เลี้ยงและช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดี

โรคไตในแมวและสุนัข : ใครเสี่ยงมากกว่ากัน?

คำตอบคือ "แมว" โดยเฉพาะแมวสูงวัย มักมีความเสี่ยงต่อโรคไตเรื้อรังสูงกว่า

"สุนัข" เนื่องจากระบบขับถ่าย และการดื่มน้ำที่ไม่เพียงพอจากธรรมชาติของพฤติกรรม แต่สุนัขก็มีความเสี่ยงในกรณีที่ได้รับสารพิษหรือมีโรคอื่นร่วมด้วย

-----

🫘 Acute Kidney Failure and Chronic Kidney Disease in Pets 🫘

Kidney disease in pets, particularly in dogs and cats, is a common condition that significantly impacts their quality of life. Kidney disease can be broadly divided into two main types: acute kidney failure (AKF) and chronic kidney disease (CKD).

These two conditions differ clearly in terms of causes, disease progression, symptoms, and treatment approaches. Understanding these differences helps pet owners provide appropriate and timely care.

Differences Between Acute and Chronic Kidney Disease in Pets

1. Disease Onset :

• Acute Kidney Failure (AKF) : Occurs suddenly, within hours to a few days. The kidneys are unable to efficiently filter waste from the blood. With prompt treatment, kidney function may recover close to normal.

• Chronic Kidney Disease (CKD) : A slow, progressive decline in kidney function over months or years. The kidneys gradually lose their ability to function, and the condition is generally irreversible.

2. Causes :

• Acute Kidney Failure : Often caused by severe dehydration or chemical toxin exposure (e.g., insecticides, acetaminophen, certain medications), urinary tract or bloodstream infections, urinary tract obstruction (e.g., stones), or kidney-related trauma.

• Chronic Kidney Disease : Often age-related, especially in older cats. Can also be due to genetic conditions in certain dog or cat breeds (e.g., Samoyeds, Persian cats), chronic infections in the bladder or kidneys, or persistent kidney stones and hypertension.

3. Symptoms :

• Acute Kidney Failure : Lethargy, weakness, loss of appetite, vomiting, diarrhea, reduced or no urination, dehydration, and occasionally fever.

• Chronic Kidney Disease :: Weight loss, excessive thirst and urination, dull and coarse coat, uremic breath (similar to ammonia), loss of appetite, lethargy, and anemia in late stages.

Diagnosis of Kidney Disease in Pets : Veterinarians assess kidney function through blood and urine tests to measure waste levels (e.g., creatinine, BUN), phosphorus, and electrolytes. Imaging such as ultrasound or X-rays may be used to identify causes like stones or structural abnormalities.

Treatment Approaches : Cute Kidney Failure Early diagnosis and treatment increase the likelihood of recovery. Treatments may include:

• Intravenous fluids to restore body balance

• Diuretics (if urine output is low)

• Antibiotics (if infection is present)

• Management of electrolytes and acid-base balance

Chronic Kidney Disease : Since CKD is irreversible, treatment focuses on slowing progression and managing symptoms :

• Special renal diets low in protein, phosphorus, and sodium (e.g., Hill's Prescription Diet k/d, Royal Canin Renal)

• Subcutaneous fluid therapy at home to prevent dehydration

• Blood pressure medications

• Phosphate binders to control blood phosphorus levels

• Treatments for anemia, such as erythropoietin

• Regular monitoring of blood and urine parameters, typically every 3 months

Pet Care for Kidney Disease : Owners should closely monitor pets’ behavior, including water intake, urination, body weight, and energy levels. Any abnormal signs should prompt a veterinary visit immediately.

Continuous dietary management, medication, and health monitoring are essential to prolong life and improve quality of life.

Which Pets Are at Higher Risk?

• Cats – Especially older cats, are more prone to chronic kidney disease.

• Dogs – While dogs have a lower natural risk due to urinary and drinking behavior, they remain at risk in cases of toxin exposure or concurrent illness.